Tüm dünya son yıllarda önemli bir teknolojik devrime eşlik ediyor.

İnternet nasıl insanların, şirketlerin ve özel ya da kamu kurumlarının üretim ve iş yapma biçimleri, dağıtım ve tüketim kanallarında tarihi bir dönüşüme yol açtıysa ve tüm bu süreçler sonucunda insanlık internet öncesi döneme göre farklı bir toplumsal yapıya eriştiyse, benzer nitelikte bir dönüşüm günümüze damga vuruyor.

Bu dönüşüm beklendiği üzere metaverse cephesinden gelmedi. Geçtiğimiz yıllarda internetin bir üst aşaması olarak lanse edilen ve insanlığın dijital ortamdan dijital evrene geçişini sağlayacak olan metaverse bize gerçek dünyanın sanalllaştırılmış bir replikasını, bir simülasyonunu vadediyordu. Metaverse her ne kadar başta iş dünyası olmak üzere birçok çevrede büyük bir heyecanla karşılansa da balonu çabuk söndü. Bugün en basitinden birçok insanı peşinden sürükleyen sanal arsalar, NFT’ler tek kuruş para etmiyor; bunların vaatlerinin hepsi bir hayal dünyasında çürüyüp gidiyor.

Metaverse aslında gerek üreticiler gerekse potansiyel kullanıcı kitlesi için büyük bir engeli bünyesinde taşıyarak hayatımıza girmişti. O da ciddi bir yatırım gerektirmesi ve özellikle kullanıcıların bu sanal evrenin vaatlerinden faydalanabilmek için ciddi bir harcamayı göze alması gerekliliğiydi. Tam da bu nedenlerle ve ek olarak tüm dünyayı etkileyen bir ekonomik kriz sonucunda, metaverse dünyasının cazibesi hızla solmaya başladı.

Bu yıldızın sönümüne yazımın başlarında söz ettiğim büyük bir dönüşüm eşlik etmeye başladı. Bu dönüşüm de yapay zekâ.

Internet hayatımızı nasıl değiştirdiyse bugün yapay zekâ da aynı değişim ve dönüştürme gücüne sahip. 

Yapay zekânın üretim ve bölüşme biçimleri, çalışma hayatının kurgusu, sosyalleşme pratiklerimiz, sanatsal üretim gibi tüm hayatımıza nüfuz eden ekonomik, sosyal ve kültür yapılarında geri dönülmez dönüşümler yaratacağı ve bizi son derece farklı bir hayata hazırladığı son derece aşikâr.

Üstüne üstük yapay zekâ hiçbirimize uzak değil; herkes herhangi bir ek harcamada bulunmadan yapay zekânın nimetlerinden hemen yararlanmaya başlayabilir. Yüzlerce çeşit ücretsiz yapay zekâ programını ve uygulamasını bilgisayarınıza ve hatta her alan elimizde bulunan akıllı bir cep telefonuna indirmek mümkün.

Yapay zekâ ile kuracağımız ilişkide kontrolün kimin elinde olacağı, yapay zekâyı nasıl yönlendireceğimiz son derece önemli görünüyor. Bu güç ve iktidar ilişkisi gelecekte bizi nasıl bir dünyanın beklediğini şimdiden tasvir ediyor.

Yapay zekânın etkilemediği ve etkileme ihtimalinin olmadığı bir sektör herhalde yoktur. Hepimiz yapay zekânın hangi sektörü bugün nasıl etkilediğini ve yakın gelecekte nasıl etkileyeceğini, farklı sektörlerdeki yapay zekâ uygulamalarını her gün heyecanla okuyoruz. Yapay zekânın yakın ve uzak gelecekte işsiz bırakacağı meslekleri de daha büyük bir heyecan içinde yine gün be gün takip ediyoruz.

Yapay zekânın en çok etkileyeceği sektörlerin başında araştırma sektörü geliyor. Pazarlama ve kamuoyu araştırmacıları da yapay zekânın işsiz bırakacağı meslekler listesinin gediklileri arasında yer alıyor.

Buna karşın, yurtdışında gerçekleştirilen bir araştırmaya göre, araştırma sektörü çalışanlarının yüzde 93’ü yapay zekâyı sektörleri için bir fırsat olarak değerlendiriyor ve yüzde 80’i de sektörün yapay zekâdan olumlu yönde etkileneceğine inanıyor. Araştırmacıların sadece dörtte biri yapay zekâ nedeniyle sektörde işten çıkarmaların yaşanacağına inanıyor (Qualtrics,  How AI will Reinvent the Market Research Industry).

Sia Insight olarak insan kontrolündeki bir yapay zekânın geleceğine son derece inanıyoruz ve bu alandaki teknolojik gelişmelere her geçen gün artan bir tempoda hayatımızda yer veriyoruz.

Kantitatif ve kalitatif bilgi toplama yöntemleri ile analiz teknikleri arasındaki kalın çizgilere çok fazla inanmayan ve bu alanda daha çok entegrasyona yer veren bir araştırma şirketi olarak, yapay zekânın nimetlerinden hem bilgi toplama hem de analiz aşamasında faydalanıyoruz. Yapay zekâ bu tür ayrımları ortadan kaldırmak için son derece değerli araçları bize sunuyor.

Biz insan odaklı, hedefine insanı anlama yaklaşımını koyan bir araştırma şirketiyiz. Bizim işimiz araştırmacılık. Daha geniş bir zeminde ifade edecek olursam, araştırmacılık ve araştırmaya dayalı stratejik danışmanlık.

Yapay zekâ teknolojilerini üretmek bizim uzmanlık alanımızın dışında. İşte tam da bu nedenle hem ülkemizden hem de yurtdışından bu işin erbabı olan ustalarla ve şirketlerle birlikte stratejik bir ortaklık kurarak yapay zekâyı günlük pratiklerimiz arasına tek tek yerleştiriyoruz.

Bu çalışmaların ilk adımında yapay zekânın olanaklı kıldığı yeni bir sorgulama tekniğini kantitatif araştırmalarımıza entegre ettik. Bu teknik sonucunda elde ettiğimiz verileri de yine yapay zekânın yardımıyla yorumluyor ve araştırmanın diğer alanlarında elde edilen veriler ve içgörülerle birleştiriyoruz.

İkinci adımda da yapay zekâyı kalitatif araştırmalarımızda, topluluk paneli (community panel) çalışmalarımızda, bu ay içinde kullanmaya başlıyoruz.

Bu tür uygulamalar aslında yapay zekânın araştırmacılık alanında kullanımının ilk adımları. Biz de ilk günden tüm dünya ile birlikte bu adımları atıyoruz.

Önümüzde stratejisini çizdiğimiz ve adımlarını belirlediğimiz, kalitatif ve kantitatif araştırmalarda yapay zekâ kullanımına daha çok yer vereceğimiz bilgi toplama yöntemleri ve daha da önemlisi analiz teknikleri geliştirme hedeflerimiz bulunuyor. Tüm bunları yakın dönem içinde müşterilerimizle ve araştırma sektörü ile paylaşacağız.

Bu noktada vurgulamam gereken önemli bir husus bulunuyor.

Eminim ki, kısa dönem içinde ulusal ya da uluslararası birçok araştırma şirketinin çalışmalarında yapay zekâ kullanmaya başladığını duyacağız. Bu, hiç beklenmedik ve şaşırtıcı bir geliştirme değil. Ancak, bu noktada Sia’yı rakiplerinden ayrıştıracak önemli bir farklılığın altını çizmek istiyorum.

Biz sadece yapay zekâyı işimize entegre etmeyi hedeflemiyoruz, biz bir Sialı gibi düşünerek soru soracak; bir Sialı gibi analiz yapabilecek ve içgörü üretebilecek; sağlam, ayakları yere basan ve isabetli öngörülerde bulunabilecek bir yapay zekâ yaratmanın peşindeyiz.

Biz üretimlerimiz esnasında kendimizi yapay zekâya bağımlı kılmayacağız. Bu nedenle de yapay zekânın tamamen araştırmacıların yerini alacağına inanmıyoruz. Evet, yapay zekâ bazı araştırmacıları işinden edebilir.

Sia Insight olarak biz, yapay zekâyı kontrol altında tutabilecek, onu doğru yönlendirebilecek ve ondan maksimum verimi alabilecek ve her şeyden önemlisi yapay zekâ kaynaklı verileri, bilgileri ve içgörüleri pazarlama dünyası için doğru tercüme edebilecek uzman araştırmacıların geleceğine inanıyoruz.

Gelecek, yapay zekâ ile barışık, onu doğru yönlendirme becerilerine sahip, dijital dünyanın nimetlerini pazarlama dünyasına en doğru şekilde tercüme edebilecek araştırmacıların ve araştırma şirketlerinin dünyası olacak.